Por Amy Goodman
Evo Morales sabe acerca de "cambios nos que un pode confiar". Tamén sabe o que pasa cando se forza a unha elite poderosa a que faga cambios que non quere.
Morales é o primeiro presidente indíxena de Bolivia, o país máis pobre de América do Sur. Asumiu a presidencia en xaneiro de 2006. Enfrontándose á poderosa oposición interna, nacionalizou os xacementos de gas natural de Bolivia, o que transformou a estabilidade económica do país e, curiosamente, enriqueceu á mesma elite que criticara nun principio devandita decisión.
Con todo, a reacción violenta da oposición chegou ao seu punto álxido en Setembro. Nunha entrevista en Nova York esta semana, Morales díxome: "O sector opositor, a dereita -decide facer un golpe de estado civil- Non puideron".
Como resposta a esta situación, os presidentes das nacións de Sudamérica reuníronse en Chile para realizar un cume de urxencia, liderada polas presidentas Michelle Bachelet, de Chile, e Cristina Kirchner, de Arxentina. O grupo fixo unha declaración pública de condena á violencia e de apoio a Morales.
Na entrevista, Morales tamén dixo: "E quero mostrar o meu respecto nos Estados Unidos á comunidade internacional. Todo o mundo condenou o atentado á democracia, atentado contra o estado de dereito, menos o goberno dos Estados Unidos. Menos o embaixador dos Estados Unidos. É impresionante".
Despois do intento de golpe de estado, Morales expulsou ao embaixador estadounidense, Phillip Goldberg, achega do que declarou: "Está conspirando contra a democracia e busca a división de Bolivia". Morales agregou: "El tratábame como o Bin Laden andino, aos agricultures de coca de talibán. Isto cando eu era dirixente e cando era candidato á presidencia. Permanentemente desde o Departamento de Estado dos Estados Unidos fun acusado de ser un narcotraficante e un terrorista. E despois, agora que son presidente, este trato segue da embaixada. Eu se que iso non vén do pobo [norte]americano".
Morales deulle á DEA, Administración para o Control de Drogas de Estados Unidos, tres meses para que salga do país, e anunciou nas Nacións Unidas este luns que Bolivia non lle dará permiso á DEA para que regrese. Morales foi un "cocalero", un cultivador de coca. A coca é un cultivo central da cultura indíxena boliviana e da economía local. Como escribiu Roger Burbach, director do Centro de Estudos das Américas (CENSA, polas súas siglas en inglés), "Morales é un defensor da política -Coca, si; cocaína, non- e esixiu o fin das violentas accións de erradicación do cultivo de coca financiadas por Estados Unidos; tamén avoga polo dereito dos campesiños bolivianos a cultivar a coca para o consumo doméstico, o uso medicinal e, ata, para exportar como herba de té e outros produtos".
Morales quere preservar a tradición boliviana do cultivo de coca ao mesmo tempo que busca eliminar o flagelo do narcotráfico. Afirma que Estados Unidos usa a guerra contra o narcotráfico como unha escusa para desestabilizar o país: "Se a DEA de verdade loitase contra o narcotráfico, as cousas serían moi diferentes". Tamén dixo que os líderes suramericanos finalmente estanse organizando entre eles mesmos: "Nós estamos organizando unha intelixencia a nivel nacional en colaboración cos países veciños como Brasil, Arxentina, Chile e, deste xeito, [queremos] que sexa moito mais efectiva a loita contra o narcotráfico; pero isto vai ter un elemento político. Que a DEA non volva non significa que imos romper as relacións cos Estados Unidos".
As novas democracias latinoamericanas esperan ter mellores relacións co goberno de Obama. Respecto da elección do primeiro presidente afroestadounidense de Estados Unidos, o primeiro presidente indíxena de Bolivia díxome: "Agora o que vén é moi diferente, oxalá para poder complementarnos. Hai que buscar igualdade entre os pobos que habitan a terra que é América". Logo da nosa conversación, Morais dirixiuse a Wáshington para visitar o Monumento a Lincoln e render homenaxe ao Dr. Martin Luther King, Jr., "unha homenaxe a esa loita dos irmáns do movemento afroamericano. É unha obrigación render homenaxe aos nosos antepasados que deron unha dura batalla pola liberación, polo respecto, polos dereitos", dixo Morales.
Miles de persoas van reunirse en Fort Benning, Xeorxia este fin de semana para participar na manifestación anual de protesta e desobediencia civil contra a Escola das Américas (agora chamada Instituto de Cooperación para a Seguridade Hemisférica [WHINSEC, polas súas siglas en inglés], un campo de adestramento militar onde se afirma que foron adestrados centos de militares latinoamericanos que logo regresaban aos seus países de orixe a cometer violacións aos dereitos humanos. As feridas causadas pola intervención estadounidense en América Latina aínda están abertas. O Presidente electo Obama ten a oportunidade de estender a súa man e aceptar a rama de oliveira que lle ofreceu o Presidente Morales.
Columna de Amy Goodman, 19 de novembro, 2008
________
Denis Moynihan colaborou na investigación xornalística para a produción desta columna.
Amy Goodman é presentadora de "Democracy Now!" un noticiero diario dunha hora que se emite por radio e televisión en máis de 550 emisoras en inglés e 200 emisoras en español. Amy Goodman foi galardoada co Premio "Right Livelihood 2008", tamén chamado o "Nobel alternativo", e recibirá o premio no Parlamento Sueco en decembro.
© 2008 Amy Goodman
Texto en Inglés traducido por Fernando Gomez Ferreiro e Democracy Now! en español, spanish@democracynow.org
_______________
Boletíns InformativosDemocracy Now!
http://www.democracynow.org/
Democracia Xa!
Difundindo Democracy Now! desde Galiza
http://democracia-xa.blogspot.com/
______________
