Por Amy Goodman30.05.2009
A economía é un caos, o desemprego aumenta, a industria automotriz está colapsando. Pero as ganancias das empresas petroleiras Chevron e Shell son máis altas que nunca. Con todo, ao redor do mundo -desde a selva ecuatoriana, ata o Delta do Níxer en Nixeria, pasando polos tribunais e as rúas de Nova York e San Ramón, California - a xente está loitando contra as xigantes petroleiras do mundo. Shell e Chevron están no centro de atención debido ás súas asembleas de accionistas e a un xuízo histórico, dous feitos que están ocorrendo esta semana.
O 13 de maio, as Forzas Armadas Nixerianas lanzaron un ataque contra poboados no Delta do Níxer, unha zona do país rica en petróleo. Témese que centos de civís morran na ofensiva. Unha celebración no poboado de Oporoza, na área do delta, foi atacada, segundo Amnistía Internacional. Unha testemuña díxolle á organización: "Escoitei o son dunha aeronave; vin dous helicópteros militares disparando ás casas, ao palacio, disparándonos a nós. Tivemos que correr a un lugar seguro dentro da selva. Nas matogueiras, escoitei a adultos chorando, tantas nais que non podían atopar aos seus fillos; todos correron para salvar as súas vidas".
Shell afronta un xuízo nun tribunal federal de Estados Unidos, o caso Wiwa contra Shell, en base á suposta colaboración da petroleira na violenta represión do movemento de base do pobo Ogoni, do Delta do Níxer, levada a cabo pola ditadura nixeriana durante a década dos 90. Shell explota as riquezas petroleiras do Delta do Níxer, provocando desprazamentos, contaminación e deforestación. A demanda tamén afirma que Shell axudou a eliminar o Movemento pola Sobrevivencia do Pobo Ogoni e ao seu carismático líder, Ken Saro-Wiwa. Saro-Wiwa fora o guionista da telenovela máis popular de Nixeria, pero decidiu unirse aos Ogoni, cuxo territorio cerca do Delta do Níxer fora asucado por oleodutos. As crianzas de Ogonilandia , como se denomina a súa terra, non sabían o que era unha noite escura, vivían baixo os escintileos das llamaradas, llamaradas de gas do tamaño dun edificio de apartamentos que estaban acendidas día e noite, e que son ilegais en Estados Unidos.
Entrevistei a Saro-Wiwa en 1994. Díxome: "Ás empresas petroleiras gústanlles as ditaduras militares porque, basicamente, baixo estas ditaduras poden estafar. As ditaduras son brutais coa xente, e poden negar os dereitos humanos das persoas e das comunidades moi facilmente, sen escrúpulos", e agregou: "No que a min respecta, son un home marcado".
Saro-Wiwa regresou a Nixeria e foi arrestado pola Xunta Militar. O 10 de novembro de 1995, logo dun xuízo arranxado, foi colgado xunto con outros oito activistas Ogoni.
En 1998, viaxei ao Delta do Níxer co xornalista Jeremy Scahill. Un executivo de Chevron que se atopaba alí díxonos que a empresa transportou tropas da mal reputada Forza Policíal Móbil Nixeriana -coñecida pola súa política de "matar e irse"-, nun helicóptero que lle pertencía á compañía, ata unha lancha petroleira que fora ocupada por manifestantes non violentos. Dous manifestantes foron asasinados, e moitos outros foron arrestados e torturados.
Oronto Douglas, un dos avogados de Saro-Wiwa, díxonos: "Está moi claro que Chevron, do mesmo xeito que Shell, utiliza ás Forzas Armadas para protexer as súas actividades petroleiras. Perforan e matan".
Chevron é o segundo maior accionista (logo da empresa petroleira francesa Total) do proxecto do campo de gas natural e gasoduto de Yadana, en Birmania (que a Xunta Militar ha renombrado "Myanmar"). O gasoduto é a maior fonte primaria de ingresos da Xunta Militar, e as súas ganacias sumáronlle un total de ao redor de mil millóns de dólares en 2007. A Premio Nobel da Paz Aung San Suu Kyi, que foi elixida popularmente como líder de Birmania en 1990, estivo baixo arresto domiciliario durante 14 dos últimos 20 anos, e terá que comparecer ante os tribunais novamente esta semana (o martes, o goberno dixo que puxera fin ao arresto domiciliario de Suu Kyi, pero permanece detida, en espera do resultado do xuízo). O goberno de Estados Unidos prohibiu ás empresas estadounidenses investir en Birmania desde 1997, pero Chevron ten unha exoneración, que herdou cando adquiriu a empresa petroleira Unocal.
Unha longa lista na que se enumeran abusos similares labores por Chevron, desde Filipinas a Kazajistán, Chad, Camerún, Iraq, Ecuador e Angola, e en todo Estados Unidos e Canadá, é detallada nun "informe anual alternativo" preparado por un consorcio de organizacións non gobernamentais, que está sendo distribuído aos accionistas de Chevron na súa asemblea anual desta semana, e ao público en TrueCostofChevron.com.
Chevron está sendo investigada polo Fiscal Xeral do Estado de Nova York, Andrew Cuomo, acerca de se a empresa foi "precisa e exhaustiva" na descrición das súas potenciais responsabilidades legais. Con todo, goza dunha longa tradición de contratar a xente con poder político. Condoleezza Rice foi directora da empresa durante moito tempo (ata había un buque petroleiro co seu nome), e o novo asesor xeral recentemente contratado é nada menos que o desprestixiado avogado do Pentágono, William J. Haynes, quen defendeu as "técnicas de interrogatorio severas", ata o submarino. O xeneral James L. Jones, Asesor de Seguridade Nacional do Presidente Barack Obama, formou parte da Xunta de Directores de Chevron durante a maior parte de 2008, ata que recibiu a designación de alto nivel na Casa Branca.
[Clicar acima da foto para ampliar]———————————
Denis Moynihan colaborou na investigación desta columna.
Amy Goodman é presentadora de "Democracy Now!", un noticiero internacional diario dunha hora que se emite en máis de 550 emisoras de radio e televisión en inglés e en 200 emisoras en español. É co-autora do libro "Standing Up to the Madness: Ordinary Heroes in Extraordinary Estafes", recentemente publicado en edición de peto.
© 2009 Amy Goodman
Texto en inglés traducido por Mercés Camps e Democracy Now! en español, spanish@democracynow.org
Texto en Galego traducido por Ártabra 21, utilizando os recursos públicos de tecnoloxía lingüística desenvolvidos polo o Seminario de Lingüística Informática (SLI) da Universidade de Vigo.
Democracy Now!
http://www.democracynow.org/
Democracia Xa!
Difundindo Democracy Now! desde Galiza
http://democracia-xa.blogspot.com/
